Türkiye 2014 raporunda yer alan İGE’de 0.759 puan ile 187 ülke ve bölge içinde 69. sırada yer almıştı. 2015 raporundaki İGE’de ise 0.761 puanla 188 ülke ve bölge arasında 72.  sırada yer aldı. Kapsanan ülke sayıları 2013 yılı ve 2014 yılı için farklı olduğundan iki sıralamayı kıyaslarken dikkatli olmak gerekiyor.

1980 ve 2014 yılları arasında ise Türkiye’nin İGE değeri 0,492’den 0,761’e yükseldi. Bu, toplamda %54,7’lik, yıllık bazda ise %1,29’luk bir artış anlamına geliyor.

1980-2014 yılları arasında Türkiye’de doğumda beklenen tahmini yaşam süresi 16,6 yıl, ortalama okula gitme süresi 4,7 yıl ve beklenen okula devam süresi 7 yıl arttı.

Türkiye’de kişi başına düşen Gayrisafi Millî Hâsıla (GSMH) 1980-2014 yılları arasında yaklaşık %139,7 oranında bir artış gösterdi.

AB ve OECD ülkeleri ile kıyaslama

0,761’lik İGE değeri ile Türkiye 0.867’lik AB ortalamasının ve 0.882’lik OECD ortalamasının altında kalıyor.

 Eşitsizlik hesaba katıldığında Türkiye’nin İGE değeri %15,8’lik bir kayba uğruyor

Türkiye’nin 2014’teki İGE değeri 0,761. Ancak insani gelişmede eşitsizlik farkı düşüldüğünde, Türkiye’nin değeri boyut endekslerinin dağılımındaki eşitsizliğe bağlı olarak %15,8’lik bir kayıpla 0,641’e düşüyor.

Yüksek İGE ülkelerinin eşitsizlik nedeniyle kaybı ortalama %19,4 iken, Avrupa ve Orta Asya’da bu oran %13,0.

Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi (TCEE) cinsiyete dayalı eşitsizlikleri üç farklı boyutta yansıtıyor. Bu boyutlar; üreme sağlığı, kadının güçlendirilmesi ve ekonomik faaliyetler şeklinde sıralanıyor. Türkiye, 2014 endeksinde 0,359’luk bir TCEE değeriyle 155 ülke ve bölge arasında 71. sırada yer aldı.

Türkiye’de parlamentodaki kadın milletvekili oranı %14,4 (Kasım seçimlerinden sonra bu oran %14.7 oldu). Yetişkin kadınlar arasında en az orta öğrenim görmüş olanların oranı %39 iken, bu oran erkeklerde %60 olarak göze çarpıyor.

Her 100.000 canlı doğumda 20 kadın hayatını kaybediyor ve ergenler arasındaki doğurganlık oranı ise 15-19 yaşları arasındaki her 1000 kadında 30,9 olarak dikkati çekiyor. Kadınların iş gücü piyasasına katılımı %29,4 iken, erkeklerin katılım oranı %70,8 oranında seyrediyor.

Kadın İnsani Gelişme Endeksi, Erkek İnsani Gelişme Endeksi’nden daha az

Cinsiyet farkına dayalı, kadın İGE değerlerinin erkek İGE değerlerine oranının temel alındığı Cinsiyet Dayalı Gelişme Endeksi (CDGE), insani gelişmenin üç temel boyutundaki toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini ölçüyor. Bu üç boyut; sağlık (kadın ve erkeklerin doğumda ortalama yaşam beklentisi ölçülüyor), eğitim (kız ve erkek çocuklarının ortalama okula gitme süresi ve 25 yaş ve üstü yetişkinler için ortalama okula devam süresi ölçülüyor) ve ekonomik kaynaklar üzerindeki hâkimiyet (kadın ve erkek kişi başına tahmini Gayrisafi Milli Hasılaya oranları ölçülüyor) olarak belirlendi.

161 ülke ve bölge için CDGE değerleri hesaplandı. Türkiye’de 2014 kadın İGE değeri 0,716 iken, erkek İGE değeri 0,793 olarak ölçüldü ve bu durum sonucunda CDGE değeri 0,902 olarak hesaplandı.

2015 İnsani Gelişme Raporu ‘çalışma’ kavramına odaklanıyor

2015 İnsani Gelişme Raporu, “çalışma” kavramına ve çalışmanın daha nitelikli bir yaşama katkısına odaklanıyor.

Çalışma kavramı, insani gelişme açısından kritik bir öneme sahip. 2015 İnsani Gelişme Raporu’nun temel mesajı bu.

Çalışma kavramı, insanların hayatına ve ekonomilerin zenginliğine katkıda bulunuyor. Ancak bu olumlu bağlantı kendiliğinden oluşmuyor. UNDP’nin 2015 İnsani Gelişme Raporu, ücretli ve ücretsiz işler arasındaki dengesizliği analiz ederek, çalışma alanında küreselleşme ve dijital devrim sonucunda değişen manzaraya odaklanıyor.

Bu değişen durum, fırsatlar kadar riskleri de barındırıyor. Raporda, çalışma kavramından insani gelişme bağlamında yararlanılması, ayrıca adil ve sürdürülebilir bir ilerlemenin sağlanabilmesi için bir dizi politika önerisi de yer alıyor.

Rapora göre hem şimdiki hem de gelecek nesiller için çalışma fırsatlarının yaratılmasına yeni yaklaşımlara ihtiyaç var.