Çevre ve Şehircilik bakanlığına yönelttiği yazılı soru önergesine cevap gelen Gürer, “Tuz gölüne Konya atıkları ve fabrika atıkları 2004 yılına kadar aktı. Bakan halen göle atık akışını teyit ediyor. Nasıl bir teyitse göl göl olmaktan çıktı” dedi.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer yazılı soru önergesinde, “Aksaray, Ankara, Konya illeri arasında yer alan Tuz gölü kapalı bir havza olup 2004 yılına kadar arıtma tesisi olmaksızın başta Konya olmak üzere çevre illerin atıkları hatta kanalizasyon ve fabrika atıkları akan bir alandı. Halen gölde herhangi bir atık bağlantısı var mıdır? Denetim sağlanmakta mıdır? 2004 öncesi atık bağlantı noktalarının olduğu alanlarda dip temizliği yapılmış mıdır? Bu konuda bir inceleme gerçekleş midir?” sorularını Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kuruma sordu.

Gürer, Bakanın Tuz gölüne yıllardır akan atıklar için bir açıklama yapmadığını söylerken Bakan Murat Kurum’dan gelen yanıt ise “Ankara Şereflikoçhisar İlçesi sınırları dahilinde Aksaray Yolu üzeri Mutlucan Tuz firması yakınlarında bulunan ASKİ Genel Müdürlüğüne ait Atık su Arıtma Tesisinde (Doğal Arıtma) Ankara Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğümüzce 31.01.2017 tarihinde ani olarak denetim gerçekleştirildiği, denetim esnasında atık su arıtma tesisinden çıkış gösteren arıtılmış atık suyun dolaylı yollardan Tuz Gölüne deşarj edildiği, doğal arıtmanın 10 adet Stabilizasyon Havuzundan oluştuğu, e-izin sistemi üzerinden yapılan kontrolde tesisin Geçici Faaliyet Belgesi/Çevre İzin Belgesi bulunmadığı tespit edilmiştir.

Denetim sürecinde doğal arıtmanın güneyinde kalan kısımda yer alan deşarj hattı üzerinden Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Tablo 21.5 Sektör: Evsel Nitelikli Atıksular (Eşdeğer Nüfusun Ne Olduğuna Bakılmaksızın Doğal Arıtma (Yapay Sulak Alan) ve Stabilizasyon Havuzları Sistemiyle Biyolojik Arıtma Yapan Kentsel Atıksu Arıtma Tesisleri İçin) kapsamında denetime esas anlık atık su numunesi alınarak Ankara Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğümüzün 31.01.2017 tarih ve 2663 sayılı yazısıyla Bakanlığımızca yetkilendirilmiş İSG İşyeri Sağlık Güv. Lab. Çev. Tek. Ltd. Şti.'ne analiz edilmek üzere gönderilmiş olup; söz konusu yetkili laboratuvar tarafından hazırlanan analiz sonuç raporunun, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Kompozit Numunelerin Alınma ve 29. Madde "(Değişik beşinci fıkra:RG-13/2/2008-26786) Alıcı Değerlendirilme Esasları başlıklı ortam deşarj standartlarının belirtildiği tablolarda anlık numune parametresi bulunmayan sektörlerle ilgili idare tarafından yapılacak denetlemelerde, alınacak anlık numuneler kontrol amacıyla kullanılabilir. Bu durumda alman anlık numune değeri iki saatlik kompozit numune için verilen standart değerden %20 daha fazla çıkması durumunda cezai işleme esas olmak üzere değerlendirme yapılır." Hükmü ve Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Tablo 21.5'de belirtilen konsantrasyon sınır değerleri doğrultusunda incelenmesi neticesinde; tüm kirlilik parametrelerine ait ölçülen konsantrasyon değerlerinin alıcı ortam deşarj standartlarını sağladığı anlaşılmıştır. Söz konusu atık su arıtma tesisinin Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında atık su deşarjı konulu GFB/Çevre izin Belgesinin bulunmaması sebebiyle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğümüzce ASKİ Genel Müdürlüğüne gerekli resmi bildirim yapılmıştır” şeklinde oldu.

Ömer Fethi Gürer, “Tuz gölüne Konya atıkları ve fabrika atıkları 2004 yılına kadar aktı. Burası kapalı bir havza, dip balçığına dönüşmüş bu atıklardan gölün dibi temizlenmelidir. Bakan halen göle atık akışını teyit ediyor. Esas olan temizlenmesine yönelik çalışmaların yapılmasıdır” dedi.

YASAKLARA UYULUYOR MU?

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, diğer bir yazılı soru önergesi ile Bakana yönelttiği farklı bir soruda da deniz ve göllerin kirlenmesini sordu.

Gürer yazılı soru önergesinde, “Atık suların arıtılması alıcı ortama verilmesi yasak olmasına ve arıtma yapılma zorunluluğuna karşı deniz ve akarsularda kirlenmeler devam etmekte ve bu bağlamda kamuoyuna da dönem dönem ciddi sorunlar yansımaktadır. Doğa dengesi ve insanlığın geleceği adına çevre kirliliği su kirliliği çok önemsenmesi gereken bir durumdur.

Evsel ve endüstriyel atık su kaynakları için alıcı ortama deşarj standartlarında su kirliliği kontrolü yönetmenliğine uymayan 2017 ve 2018 yıllarında kişi kuruluş sayısı kaçtır, kesilen ceza tutarı nedir? Denetimler ne kadar aralıklarla yapılmaktadır?” sorularını yöneltti.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum verdiği yanıtta, “Ülke genelinde; 2017 yılında yapılan denetimler sonucunda atık su konusunda 709 işletmeye 21.140.378,91 TL, 2018 yılında ise 344 işletmeye 22.341.323 TL idari yaptırım uygulanmıştır.

2872 sayılı Çevre Kanunu ve bu kanuna istinaden çıkarılan mevzuatlar kapsamında Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatında görevli denetim personelleri tarafından ani, birleşik ve şikâyet üzerine denetimler yapılmakta olup, Çevre Kanunu'na aykırı faaliyet gösteren veya kirliliğe sebebiyet verdiği tespit edilen kurum, kuruluş ve işletmelere, 2872 sayılı Çevre Kanunun 20. Maddesine göre idari yaptırımlar uygulanmakta, 15. Maddesine göre de faaliyet durdurma cezaları verilmektedir” dedi.

CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer yaptığı açıklamada, “Deniz, göl, su kaynakları, hava yanlış uygulamalar ile tüketiliyor. Dünyanın ve yaşadığımız çevrenin korunması şart. Geleceği bugünden tüketmeyelim. Bakanlık bu konulara daha hassas ve daha çok katı kurallarla müdahil olmalıdır” dedi.