İyi düzeyde eğitim almış ve yüksek mesleki yeterliliği olan insanların, çalışmak için başka ülkelere gitmesine beyin göçü deniyor. Uzun eğitim süreçleri sonucu yetişen insanların kendi ülkelerine hizmet etmek yerine başka bir ülkeye göç etmeleri büyük bir kayıp olarak değerlendirilirken Türkiye’den çok sayıda mühendis, doktor, bilim insanı, akademisyen ve araştırma görevlisinin yurt dışında yaşadığı ve çalışmalarını buralarda sürdürdüğü bilinmekle birlikte, beyin göçü konusunda güncel ve güvenilebilir bir istatistik mevcut değil.

CHP Konya Milletvekili Hüsnü Bozkurt da işte bu konuyu hazırladığı önergeyle Meclis gündemine taşıdı.

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD), Türkiye’den emek göçüne yayımladığı raporun, son yıllarda yüksek eğitimli işgücünün yurt dışına çıkışındaki hızlanmayı ortaya koyduğuna dikkat çeken Bozkurt, rapora göre, OECD ülkelerine göç eden yüksek eğitimli Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sayısının 2001 yılında 99 bin 500 civarındayken, 2011 sonunda yüzde 83 artışla 182 bin kişiye ulaştığına dikkat çekti.

BİLİM İNSANI KURTARMA FONU’NA EN ÇOK BAŞVURU TÜRKİYE’DEN

2012 yılında TÜBİTAK’ın bin 335 Türk bilim insanının dünyanın 47 ülkesinde görev yaptığı,  bunlardan  yüzde 76'sının Harvard, Oxford, Yale gibi prestijli üniversitelerde çalıştığı, yüzde 12'sinin araştırma merkezlerinde çalıştığı, yüzde 10'unun ise Boing, Microsoft, Google, Yahoo, General Electric, BMW ve NASA gibi dünyanın önde gelen kuruluşlarında istihdam edildiği tespitinin dışında kamuoyuna yansımış güncel bilgi bulunmadığını ifade eden Bozkurt, Uluslararası Eğitim Enstitüsü'nün kurduğu Bilim İnsanı Kurtarma Fonu’na en çok Türkiye’den başvuru yapıldığını belirtti.

2002 yılından bugüne değil yıllar itibariyle yurt dışında yaşayan ve çalışan mühendis, doktor, bilim insanı, akademisyen ve araştırma görevlisi sayısını soran CHP Konya Milletvekili Hüsnü Bozkurt, ülkemizden beyin göçünün ülkelere göre ve meslek gruplarına göre dağılımı nedir?” diye sordu.

 Önergesinde beyin göçünün ülke ekonomisine etkileri ile ilgili bir çalışma mevcut olup olmadığını soran Bozkurt ayrıca “ Tübitak’ın 2010 yılından itibaren Türkiye’ye dönecek bilim insanlarına “Avrupa ve Ulusal Kaynaklı Fon Fırsatlarının Tanıtılması” ve tersine beyin göçü için “Hedef Türkiye Çalıştayları” düzenlediği bilinmektedir.” ifadelerine yer vererek  “Bu kapsamda, 2010 yılından bu yana kaç bilim insanı Türkiye’ye dönüş yapmıştır?” sorusunu yöneltti.

 Türkiye’de beyin göçünün daha çok eğitim amacıyla yurt dışına giden ve daha sonra geri dönmeyen öğrenciler yoluyla gerçekleştiğini dile getiren CHP’li Bozkurt, önergesinde ayrıca şu soruları yöneltti:

-          2002 yılından bugüne kadar ülkemizden yurtdışına eğitim amacıyla giden öğrenci sayısının yıllar itibarıyla dağılımı nedir?

-          Eğitimlerini tamamlayan bu öğrencilerin kaçı Türkiye’ye dönmüştür?

-          Yurtdışında eğitimlerini tamamladıktan sonra yaşamlarını gittikleri ülkede devam ettirenlerin geri dönmemelerinin nedenlerine ilişkin bir araştırma yapılmış mıdır?

-          Bu öğrencilerin eğitimlerini tamamladıktan sonra Türkiye’ye geri dönmeleri için ne tür ulusal programlar geliştirilmiş ya da geliştirilmesi düşünülmektedir?