Mak danışmanlık tarafından Türkiye genelinde 40.000 denekli anket çalışması’nın ülke gündemini ilgilendiren genel sonuçlarını geçen hafta kamuoyuyla paylaşmıştık.

Türkiye ölçeğinde en çok denekle yapılan bu çalışmanın ikinci bölümünü oluşturan yerel seçimlere yönelik soruları ve bu sorulara verilen cevapların değerlendirmesini arz ediyoruz.

Öncelikle bu çalışma; olabildiğince seçmen sayısının türkiye geneline oranı baz alarak hazırlandı. Araştırma % 50 telefon, % 50 yüz yüze dengesi dikkate alınarak hazırlandı. Çalışma sırasında özellikle kırsal kesimlerden de doğru sonuçlar alabilme adına daha çok sabit telefonlar arandı.

Yapılan anket çalışmasına gönüllü katılmak istemeyenler ya da soruların çoğunluğuna cevap vermek istemeyenler dikkate alınmadılar.

Anket çalışmalarında “sorduğunuz soruya göre cevap alınacağı gerçeğinden hareketle” olabildiğince karma anket kombinasyonu içinde ucu açık olmayan net sorular soruldu ve akademisyenlerden oluşan teknik ekibimiz bu soruları en son abd seçimleri öncesinde kullanılan ve adına “obama tekniği” de denilen demoğrafik yapıyı da dikkate alarak analiz ettiler.

Kullanılan demoğrafik çalışma cinsiyet, yaş grupları, meslek, sosyal statü, etnik köken ve eğitim düzeyiyle ilgilidir.

Çalışmamız sürecinde herhangi bir parti ya da aday hakkında; lehinde ya da aleyhinde asla yönlendirici soru sorulmamıştır.

Likert derecelendirme yöntemiyle yaklaşımlar gruplandırılmıştır.

Çalışmamızın analizinde betimsel istatistikler en çok kullanılan ve daha ileri teknikler için temel teşkil eden analizlerdir. Bunlar; frekansları, oranları (yüzdeleri), merkezi yığılım ölçülerini (ortalama, medyan, mod) ve dağılım ölçülerini (standart sapma, varyans) içerir.



Yaptığımız bu önemli çalışma sırasında karşılaştığımız önemli ayrıntıları şöyle özetliyebiliriz:

1. Yerel yöneticilerden en ciddi şikayet konusu; yerel siyasetcilere ulaşamama ve ulaşıldığında da gerekli ilginin görülmemesi konusunda en ciddi şikayet iktidar belediyelerede gelirken, diğer partilerde bu anlamda iyi sınav veremiyor. Spesfik anlamda partilerinin oyundan öte kişisel oyu olan başkanların vatandaştaki başarı karşılığı ulaşılabilir oluşları gösterilmektedir.

2. Bir önceki seçime il belediyesi olarak girilen ama bu dönemde büyükşehir yapılan vilayetlerde başta istihdam olmak üzere, belediye hizmetlerinin daha iyi olacağı yönünde beklenti var. Bu beklenti ile birlikte yeni büyükşehir yapılan bu illerde iktidar partisi (ak parti) yönüne %3-4 puanlık artı sağladığı gözlemlenmiştir.

3. Büyükşehir yasasıyla birlikte belde özelliğini yitiren yerlerde de tam tersi tepkiler görülmektedir. Özellikle side, çandarlı, belek gibi turizm endeksli beldelerin kapanan belediyeleri dolayısıyla iktidara karşı bir tavır olduğu gözlemlenmektedir.

4. Denekler yerel yöneticilerden sosyal projelere daha çok eğilmelerini, asli işlerini de ihmal etmemelerini istiyor.

5. Hızlı şehirleşmenin izdüşümü olarak, köy kültüründen ve kırsal hayattan şehir hayatına adapte zorlukları ankette dikkat çekiyor. Şehir yaşamındaki mutsuzluk park, sayfiye yeri, dinlence alanları vs. İhtiyacını önemli hale getiriyor. Ancak bu konu özellikle büyükşehirlerde karşılanamıyor.

6. Geçmiş belediye seçimlerinde; doğu ve güneydoğu’daki ideolojik belediye başkanı belirleme gerekcesi, başlayan çözüm süreciyle, önümüzdeki seçimde belediye başkanı tercihlerinde; belediye hizmetlerinin ve projelerin yerini alacağı görülmektedir.

7. İktidar partisi’nin 3 dönem vekillik yapmış kişilerin vekil olamayacı kararı, pek çok vilayette 3 dönemi dolan bölge vekilinin aday olacağı iddiasıyla dengeleri değiştirebilir. Ancak bu vekillikteki başarının belediyede de olacağı anlamına gelmeyebilir. Bu anlamda deneklerin kafası karışık.

8. Bazı basın kuruluşlarının iddia ettiği gibi çözüm süreci yerel seçimlerde bdp’ye değil tam tersi ak parti’ye yansıyacak gibi…

9. Chp üst yönetimindeki karmaşa ve ağırlığı hissedilmeyen lider yapısı, tabanda aday belirleme kavgasını hızlandırıyor. Ak parti’de yaşanan bütünlük tabana artı, chp’de gözlemlenen kargaşa tabana eksi olarak yansıyor.

10. Yerel seçimlerde türkiye geneli oy oranları, genel seçime göre en az 4-5 puan farklılık yansıtır. Mesela; genel seçim anlamında bizim anketimizde %50-52 bantındaki ak parti, yerel seçimlerde %46-48 bantında görülmektedir. Bunun sebebi küçük partilerin ve en önemlisi de seçim kazanma ihtimali olmasada bazı adayların yakınlarının, yakınları olan adaydan yana tercihleridir. Bu durum yüzdelik oyda ak partiyi %2-3, chp’yi 1-2, mhp ve bdp’yi de %1 kadar etkileyebilir.

11. Yerel seçim dengesini değiştirecek faktörlerden biri de mhp-chp yakınlaşması… ancak bu durumda zannedilenin aksine iki partinin bir adaya oy verme çalışması yüzde yüz değil en iyi htimalle % 70 sonuç alınırken %30 civarında oy üçüncü bir partiye kanalize olabilmektedir.











19 büyükşehirde AK Parti 1’inci

-30 büyükşehir belediyesinden 19’unda AK Parti birinci sırada bulunuyor. İstanbul, Ankara, Adana, Bursa, Denizli, Erzurum, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kayseri, Kocaeli, Konya, Malatya, Mardin, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Trabzon ve Van’da AK Parti açık ara önde.

-CHP Eskişehir, Muğla, Ordu, Tekirdağ, MHP Manisa ve Aydın’da, BDP ise Diyarbakır’da birinci parti konumunda bulunuyor.

-İzmir ve Antalya’da AK Parti, CHP ile Balıkesir’de AK Parti, MHP ile Mersin’de ise CHP, MHP ile eşit oy oranına sahip.

-İstanbul’da AK Parti’nin oyu yüzde 44, CHP’nin oyu yüzde 37, MHP yüzde 5, BDP yüzde 4, Saadet yüzde 4, kararsız yüzde 6.

-Ankara’da AK Parti’nin oyu yüzde 35, CHP’nin oyu yüzde 31, MHP yüzde 24, Saadet yüzde 2, BBP yüzde 1, kararsız yüzde 7.

-CHP’nin kalesi olarak görülen İzmir ile Antalya’da AK Parti oylarının CHP’yi yakalaması dikkat çekti.

-İzmir’de AK Parti ve CHP’nin oyu yüzde 42, MHP yüzde 7, BDP yüzde 4, kararsız yüzde 5.

-Antalya’da ise AK Parti ile CHP’nin oyu yüzde 35, MHP yüzde 17, BDP yüzde 4, Saadet yüzde 1, kararsız yüzde 8.

-AK Parti, CHP’nin son seçimde kazandığı İzmir ve Antalya’da oyları eşitlerken, CHP’nin elinde bulunan Tekirdağ’da ise CHP’nin sadece üç puan gerisinde yer alıyor.

-Tekirdağ’da CHP yüzde 38, AK Parti yüzde 35, MHP yüzde 18, Saadet yüzde 4, kararsız yüzde 5.

-AK Parti halen CHP’ye ait Ordu’da 4 puan, Eskişehir’de ise 5 puan gerisinde bulunuyor.

-Ordu’da CHP’nin oyu yüzde 43, AK Parti yüzde 39, MHP yüzde 4, Saadet ve BBP yüzde 1, kararsız yüzde 12.

-Eskişehir’de ise CHP yüzde 47, AK Parti yüzde 42, MHP yüzde 5, kararsız yüzde 6.

En başarılı başkan Özhaseki

MAK danışmanlık şirketinin yaptığı yerel seçim anketinde, “Belediye başkanınızı başarılı buluyor musunuz’ sorusuna verilen cevaplarda, Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Özhaseki yüzde 52’lik oranla en başarılı belediye başkanı çıktı. İstanbul’da Kadir Topbaş’ı başarılı bulanların oranı yüzde 41, Ankara’da Melih Gökçek’i başarılı bulanların oranı yüzde 38, İzmir’de ise Aziz Kocaoğlu’nu başarılı bulanların oranı yüzde 32 oldu.


YÜZDELİK ANKET SONUÇLARI (BÜYÜKŞEHİRLER)

BÖLGESEL KAPSAMLI ÇALIŞMA





ÜÇ ÖNEMLİ ŞEHİRDE ÖNEMLİ AYRINTILAR:

İSTANBUL;

Ak parti istanbul’da kadir tobbaş’la seçime girilmesi halinde çok rahat. Özellikle metrobüs, alternatif yollar, metro vb. Yanında istanbul’un her dönemdeki öncelikli sorunu olan ulaşım konusunda seçim öncesi biteceği varsayılan marmaray, temeli atılan 3. Köprü, 3. Havaalanı, karaolu marmarayı ve kanal projesi istanbulda ak partiyi tercih edecek seçmenin önceliği iken, özellikle kentsel dönüşüm ve imar düzenlemeleri de ak partili özellikle ilçe belediyelerinde ak partili seçmenin handikapı…

Ak parti’de kadir tobbaş dışında en güçlü belediye başkan adayı, ismi izmir içinde geçen binali yıldırım… diğer bir isim de deneklerin süpriz olarak öne çıkardığı metin külünk. Eğemen bagış, aziz babuşcu vd. Bu anlamda yarışın çok gerisinde ve bu yönde bir tercih istanbulu ak parti açısından zora sokar.

Chp’de istanbul için üç isim içinde en şanslısı gürsel tekin. İstanbul’a hakim biri sn. Tekin. Chp teşkilatını hareketlendireceği konuşuluyor. Diğer bir isim şişli belediye başkanı mustafa sarıgül. Ancak sarıgül’ün chp ile uyumlu olmayacağı ve risk alıp şişliyi bırakmayacağı deneklerin genel kararı. İsmi ankara’da da geçen muharrem ince’nin ak parti karşısında sembolik bir aday olacağı görülüyor.









ANKARA;

Belki büyükşehirler içinde en rahat başkan melih gökçek. Melih gökçek’i eleştirenler bile ankara’da ona dikkat çeken bir rakip söyleyemiyorlar. Ankara’da ak parti açısından dengeleri bozabilecek bir kaç ayrıntı da şöyle sıranıyor. Turgut altınok nerden aday olacak? Mansur yavaş aday olacak mı? Bu durumda mhp kilit parti olabilir. Chp’de muharrem ince ismi öne çıkarken, eskişehir b.şehir belediye başkanı’nın ankaraya kaydırılacağı iddiası seçmende farklı bir heyecan getirebilir. Emine ülke tarhan ismine karar verilmesi ise ak partinin elini güclendirir.

İZMİR;

İzmir’de mevcut belediye başkanı aziz kocaoğlu herşeye ragmen gücünü korurken, chpnin birgül ayman güler’i aday yapması durumunda mhp’den de usalcı oyları alacağı görülmekle birlikte, ak parti’nin elinin güçleneceği görülüyor. Özellikle ulaştırma bakanı binali yıldırım’ın adaylığı ak parti’yi ciddi şekilde şanslı kılıyor. Ancak; ismi geçen diğer adaylar karşısında chp şanslı.

Diğer illerin durumuyla alakalı ayrıntılı sonuçları www.makdanismanlik.org sitemiz ve diğer sosyal paylaşım imkanlarıyla ayrıntılı bir şekilde kamuoyuna arz edeceğiz.













BELEDİYE BAŞKANINIZI BAŞARILI BULUYOR MUSUNUZ?



ADANA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 21 EVET % 62 HAYIR %17 KARASIZ

ANKARA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 38 EVET % 41 HAYIR %21 KARARSIZ

ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 26 EVET % 59 HAYIR % 15 KARARSIZ

BURSA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 39 EVET % 47 HAYIR % 14 KARARSIZ

DİYARBAKIR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 37 EVET % 48 HAYIR % 15 KARARSIZ

ERZURUM BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 29 EVET % 61 HAYIR % 10 KARARSIZ

ESKİŞEHİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 42 EVET % 46 HAYIR % 12 KARARSIZ

GAZİANTEP BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 42 EVET % 44 HAYIR % 14 KARARSIZ

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 41 EVET % 44 HAYIR % 15 KARARSIZ

İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 32 EVET % 56 HAYIR % 12 KARARSIZ

İZMİT KOCAELİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 41 EVET % 46 HAYIR % 13 KARARSIZ



KAYSERİ BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 52 EVET % 41 HAYIR % 7 KARARSIZ

KONYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 50 EVET % 44 HAYIR % 6 KARARSIZ

MERSİN – İÇEL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 32 EVET % 56 HAYIR % 12 KARARSIZ

SAKARYA – ADAPAZARI BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 43 EVET % 45 HAYIR % 12 KARARSIZ

SAMSUN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

% 40 EVET % 46 HAYIR % 14 KARARSIZ

TRABZON BELEDİYESİ

% 42 EVET % 48 HAYIR % 10 KARARSIZ

ORDU BELEDİYESİ

% 42 EVET % 44 HAYIR % 14 KARARSIZ

TEKİRDAĞ BELEDİYESİ

% 32 EVET % 56 HAYIR % 12 KARARSIZ

MUĞLA BELEDİYESİ

% 32 EVET % 58 HAYIR % 10 KARARSIZ

K.MARAŞ BELEDİYESİ

% 52 EVET % 40 HAYIR % 8 KARARSIZ

AYDIN BELEDİYESİ

% 42 EVET % 46 HAYIR % 12 KARARSIZ

MANİSA BELEDİYESİ

% 32 EVET % 57 HAYIR % 11 KARARSIZ





1. ÖNÜMÜZDEKİ YEREL SEÇİMDE AYNI ADAYA OY VERİR MİSİNİZ?

Bu soruya genel itibarıyla olumsuz cevaplar verildiği ve partilerin aday adaylarını adaya dönüştürmesiyle kanaatlerde yaşanan keskin dönüşler dolayısıyla tek tek yayınlamayı uygun bulmadık. Bu anlamda ortaya çıkan sonuçlar www.makdanismanlik.org sitemizde hafta başından itibaren yayımlanacaktır.



2. YEREL YÖNETİCİLERİNİZİN EN ÇOK ELEŞTİRDİĞİNİZ ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Yerel yöneticilere yönelik en belirgin eleştiri;

1. % 51 yerel yöneticilere ulaşamama sorunu, ulaşıldığında ilgisizlik.

2. % 24 imar sorunları (kentsel dönüşüm ve 2-b süreci ağırlıklı)

3. %14 belediye merkezli bürokratik problemler

4. % 11 diğerleri



3. YAŞADIĞINIZ ŞEHRİN BELEDİYE MERKEZLİ EN ÖNCELİKLİ SORUNU NEDİR?

1. %48 ’lık bir oran trafik ve ulaşım zorluklarını (otopark, kaldırım vs.) ifade ederken,

2. % 17 sosyal yardım ve sosyal proje sorunları

3. % 15 dinlenme ve çocuk park eksiklikleri, sayfiye alanları, yürüyüş alanları.

4. % 9 mahalle pazarları,

5. % 7 güvenlik.

6. % 4 diğerleri



Kaynak: Haber Merkezi